Chúng ta sẽ cùng phân tích cấu trúc ngữ pháp và cách dùng của 一下 (yīxià), 一点儿 (yīdiǎnr), 一点 (yīdiǎn), và 一些 (yīxiē) trong tiếng Trung, giải thích hoàn toàn bằng tiếng Việt nhé. Cả bốn từ này đều liên quan đến số lượng hoặc mức độ, nhưng cách dùng có sự khác biệt rõ ràng.
Loại từ: Động lượng từ (measure word for actions).Ý nghĩa: "một chút", "một lát", "thử". Dùng để diễn tả hành động diễn ra trongthời gian ngắn ,nhanh chóng , hoặcthử làm gì đó .Cấu trúc: Động từ + 一下: Đây là cấu trúcbắt buộc . "一下"luôn đứngsau động từ.
Ví dụ: 等一下 (děng yīxià): Đợi một chút. 看一下 (kàn yīxià): Xem một chút / Nhìn thử. 试一下 (shì yīxià): Thử một chút. 休息一下 (xiūxi yīxià): Nghỉ ngơi một lát. 介绍一下 (jièshào yīxià): Giới thiệu một chút. 你来一下。(Nǐ lái yīxià.): Bạn đến đây một chút.
Lưu ý: Trong văn nói, "一" (yī) thường được lược bỏ, chỉ còn "下" (xià). Ví dụ: 等下 (děng xià), 看下 (kàn xià). "一下" không dùng với tính từ.
Loại từ: Số lượng từ (numeral-measure word).Ý nghĩa: "một chút", "một ít". Dùng chodanh từ không đếm được hoặcmức độ nhỏ của tính từ .Cấu trúc: 一点儿 + Danh từ không đếm được: 一点儿水 (yīdiǎnr shuǐ): một chút nước 一点儿时间 (yīdiǎnr shíjiān): một chút thời gian 一点儿钱 (yīdiǎnr qián): một ít tiền 一点儿咖啡 (yīdiǎnr kāfēi): một chút cà phê 我只要一点儿面包。(Wǒ zhǐ yào yīdiǎnr miànbāo.): Tôi chỉ cần một chút bánh mì.
Tính từ + 一点儿: Diễn tả mức độ tăng/giảmnhẹ của tính từ.快一点儿 (kuài yīdiǎnr): nhanh hơn một chút 慢一点儿 (màn yīdiǎnr): chậm hơn một chút 大一点儿 (dà yīdiǎnr): lớn hơn một chút 小一点儿 (xiǎo yīdiǎnr): nhỏ hơn một chút 便宜一点儿 (piányi yīdiǎnr): rẻ hơn một chút 今天比昨天热一点儿。(Jīntiān bǐ zuótiān rè yīdiǎnr.): Hôm nay nóng hơn hôm qua một chút.
Lưu ý: "儿" (er) là đặc trưng của phương ngữ miền Bắc Trung Quốc. Ở miền Nam, thường chỉ dùng "一点" (yīdiǎn), không có "儿". Nghĩa không đổi. Khi đứng trước danh từ, "一" (yī) có thể được lược bỏ. Ví dụ: 点(儿)水 (diǎnr shuǐ). Có thể dùng trước động từ, diễn tả hành động với số lượng nhỏ. 我看一点儿书 （Wǒ kàn yīdiǎnr shū）：Tôi đọc một chút sách.
Loại từ: Số lượng từ (numeral-measure word)hoặc phó từ (adverb).Ý nghĩa: Khi là số lượng từ: "một chút", "một ít" (giống "一点儿", nhưng thường dùng ở miền Nam Trung Quốc).Khi là phó từ: "một chút", "hơi". Dùngtrước động từ hoặc tính từ để diễn tả mức độkhông nhiều .
Cấu trúc: 一点 + Danh từ không đếm được (tương tự 一点儿): 一点水 (yīdiǎn shuǐ): một chút nước
Tính từ + 一点 (tương tự 一点儿): 快一点 (kuài yīdiǎn): nhanh hơn một chút.
一点(儿) + 也/都 + 不/没 + Động từ/Tính từ: Cấu trúc phủ định hoàn toàn. "Một chút cũng không..."我一点(儿)也不累。(Wǒ yīdiǎnr yě bù lèi.): Tôi một chút cũng không mệt. 他一点(儿)都没吃。(Tā yīdiǎnr dōu méi chī.): Anh ấy một chút cũng không ăn. 这一点儿也不难。(Zhè yīdiǎnr yě bù nán.): Cái này một chút cũng không khó.
(Không) + 一点 + Danh từ: 他没有一点消息。(Tā méiyǒu yīdiǎn xiāoxī): Anh ấy không có chút tin tức nào 我没有一点儿时间。(Wǒ méiyǒu yīdiǎnr shíjiān):Tôi không có 1 chút thời gian.
Lưu ý: * Khi "一点" đứng trước động từ hoặc tính từ (với vai trò phó từ), nó thường mang tính phủ định hoặcso sánh .
Loại từ: Số lượng từ (numeral-measure word).Ý nghĩa: "một vài", "một số", "mấy". Dùng chodanh từ đếm được , số lượngnhiều hơn một , nhưng không cụ thể là bao nhiêu.Cấu trúc: 一些 + Danh từ đếm được (thường mang nghĩa số nhiều): 一些书 (yīxiē shū): một vài cuốn sách 一些人 (yīxiē rén): một số người 一些苹果 (yīxiē píngguǒ): một vài quả táo 一些问题 (yīxiē wèntí): một số vấn đề 我想买一些水果。(Wǒ xiǎng mǎi yīxiē shuǐguǒ.): Tôi muốn mua một ít trái cây. 他提了些建议。 (Tā tí le xiē jiànyì) Anh ấy đã đưa ra một số lời khuyên.
Sau các động từ chỉ sự đạt được: 我买了一些衣服。(Wǒ mǎile yīxiē yīfu.): Tôi đã mua một ít quần áo.
Lưu ý: Trong văn nói, "一" (yī) thường được lược bỏ, chỉ còn "些" (xiē). Ví dụ: 些书 (xiē shū), 些人 (xiē rén). "一些" không dùng với danh từ không đếm được. "一些" chỉ số lượng nhiều hơn so với "一点儿" và "一点".
No comments:
Post a Comment